هر کس بي همسري را همسر بدهد، از کساني است که خداوند در روز قيامت به او نظر [لطف] مي افکند. کافي، ج۵
دلیل قرانی برای ازدواج در اوایل جوانی
- توضیحات
- دسته: ازدواج از منظر اسلام
- منتشر شده در سه شنبه, 26 بهمن 1395 14:27
- نوشته شده توسط مدیر سایت
- بازدید: 3542
دلیل قرانی برای ازدواج در اوایل جوانی
مهمترین آیهای که در قران کریم در زمینه زمان مناسب ازدواج آمده، آیه ۳۲ سوره نور میباشد:
"وَ أَنْكِحُوا الْأَيَامَى مِنْكُمْ وَ الصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَ إِمَائِكُمْ إِنْ يَكُونُوا فُقَرَاءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ اللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ"[۱]
«بى همسران خود و غلامان و كنيزان درستكارتان را همسر دهيد اگر تنگدستند خداوند آنان را از فضل خويش بى نياز خواهد كرد و خدا گشايشگر داناست».
برای توضیح مفهوم این آیه متناسب آنچه مورد بحث ماست، به موارد ذیل توجه فرمائید.
۱- واژه «انکحوا» یعنی به ازدواج در آورید (نه ازدواج کنید). در این آیه دستور خداوند متوجه دیگران است نه پسر و دختر مجرد. به همین خاطر از باب افعال (انکح ینکح انکاحا) استفاده شده است، که تعدیه را برساند، نه فعل ثلاثی مجرد (نکح ینکح نکاحا) بنابر این پدر و مادر، بستگان و فامیل، دوستان و آشنایان و نیز جامعه و حکومت همگی مورد خطاب دستور خداوند هستند. (َانْکِحُوا)
۲-وظیفه و نقش افرادی که مورد خطاب خداوند متعال هستند اعم از تشویق به ازدواج، معرفی و وساطت در ازدواج، کمک فکری، عاطفی و اقتصادی و حمایتهای اولیه برای تشکیل زندگی است لذا در تفسیر نمونه آمده است:
"تعبیر انکحوا (آنها را همسر دهید) با اینکه ازدواج یک امر اختیاری و بسته به میل طرفین است، مفهومش این است که مقدمات ازدواج آنها را فراهم سازید. از طریق کمکهای مالی در صورت نیاز، پیدا کردن همسر مناسب، تشویق به ازدواج، و بالاخره پا در میانی برای حل مشکلاتی که معمولاً در این موارد بدون وساطت دیگران انجام پذیر نیست، خلاصه مفهوم آیه به قدری وسیع است که هر گونه قدمی و سخنی و درمی در این راه راشامل میشود."[۲]
علاوه بر مطلبی که از تفسیر نمونه نقل شد، روایات ذیل در خصوص اهمیت کمک و مساعدت مالی، واسطه گری و تشویق به ازدواج نکات قابل تاملی را در خود دارد که باید به آنها توجه نمود :
"قالَ النَّبِیُّ صلی الله علیه وآله وسلم:
تَزَوَّجُوا وَ زَوِّجُوا الاَیِّمَ فَمِنْ حَظِّ امْرِء مُسْلِم إِنْفاقُ قیمَهِ أَیِّمِهِ وَ ما مِنْ شَیْء أَحَبَّ إِلَی اللّهِ مِنْ بَیْت یُعْمَرُ فِی الاِسلامِ بِالنِّکاحِ."[۳]
«رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم فرمود: ازدواج کنید و پسران و دختران مجرّد را همسر دهید، نشانه نیک بختی مسلمان این است که مخارج شوهر کردن زنی را به عهده بگیرد. چیزی نزد حضرت حق محبوبتر از خانهای که در اسلام به سبب نکاح آباد شود نیست»
"قال امیرالمؤمنین علیه السلام : أَفْضَلُ الشَّفَاعَاتِ أَنْ تَشْفَعَ بَيْنَ اثْنَيْنِ فِي نِكَاحٍ حَتَّى يَجْمَعَ اللَّهُ بَيْنَهُمَا."[۴]
«حضرت امیر فرمودند: از بهترین شفاعتها، شفاعت بین دو نفر در امر ازدواج است تا این که خداوند آنان را مجذوب یکدیگر گرداند»
امام صادق علیه السلام فرمودند: " مَنْ زَوَّجَ أَعْزَباً كَانَ مِمَّنْ يَنْظُرُ اللَّهُ إِلَيْهِ يَوْمَ الْقِيَامَة" [۵]
«هر کس عزبی را زن دهد، خداوند در روز قیامت به او به دیدهٔ لطف بنگرد». چنانکه درحدیثی از پیامبر صلی الله علیه و آله میخوانیم: من ادرک له ولد و عنده ما یزوجه فلم یزوجه، فاحدث فالاثم بینهما! [۶]
«کسی که فرزندش به حد رشد رسد و امکانات تزویج او را داشته باشد و اقدام نکند و در نتیجه فرزند مرتکب گناهی شود، این گناه بر هر دو نوشته میشود!»
۳- هریک از پسر و دختر در سنینی هستند که توانائی ازدواج به صورت مستقل را ندارند. عدم استقلال زوجین در ازدواج از عبارت "اَنکحوا"(خودش نمیتواند ازدواج کند که به دیگران دستور به اقدام میدهد) و از واژه "فقراء" (نیاز مند) فهمیده میشود. پس آیه شریفه دستور به ازدواج افراد بی همسر قبل از به استقلال رسیدن آنها را میدهد. از این دو قسمت آیه مطلب بسیار مهمی قابل استفاده است که میتواند راهگشای ازدواج جوانان باشد. اگر اقدام دیگران برای ازدواج افراد عزب شامل همه نوع مساعدت فکری، اقتصادی، عاطفی و... بشود و اگر مفهوم فقر نیز عام بوده و شامل نیاز مشورتی، فکری، مالی، حمایت عاطفی و... باشد، ضرورت دستیابی به بلوغهای چند گانه،که به عنوان پیش شرط ازدواج جوانان مطرح میشود دچار تغییر میشود به این معنا که جوانان قبل از رسیدن به بلوغهای چند گانه در سایه حمایت خانوادهها (و یا دیگران) ازدواج نموده و کم کم از فضل خدا بهره مند شده و به بلوغ اقتصادی، فکری و... میرسند. (مرحله غنا و بی نیازی)
به عبارت دیگر از این آیه شریفه میتوان زمان "ازدواج حمایتی" را قبل از استقلال جوانان میداند. (و این مطلب نیاز به تحقیق جداگانه دارد که ازدواج غیر حمایتی در آیه شریفه دیگری با تعبیر مثنی و ثلاث و رباع آمده است)
۴-در آیه شریفه مطلبی بطور صریح و مستقیم در مورد اینکه جوانان از فقر نترسند، نیامده است و در صدد رفع نگرانی افراد عزب (ایم) نیست گرچه غیر مستقیم این مطلب فهمیده میشود. بلکه به همان کسانی که تصمیم به تشویق و راهنمائی، مساعدت و اقدام، حمایت و نظارت بر ازدواج افراد بدون همسر گرفتهاند امید میدهد که از کمبودها، ضعفها، ناتوانیهای آنها نترسید که خداوند خودش نیاز آنها را بر طرف میکند. (أَنْكِحُوا إِنْ يَكُونُوا يُغْنِهِمُ)
۵- افرادی که با علم به فقر (فکری، مالی و...) جوانان خود را در این موقعیت حساس به مخاطره میاندازند و یا جوانان عزب که به زعم خود بعضی از شرایط لازم برای ازدواج در جنبههای مختلف را بدست نیاوردهاند، ولی به دستور خداوند متعال عمل مینمایند اولاً ایمان به وعدههای خدا که منشأ جدایی متدینین و مخالفین ایشان است، دارند (إِنْ يَكُونُوا فُقَرَاءَ...)ثانیا این ایمان و معرفت فوق العاده به خدا را در عمل به اثبات رساندهاند. یعنی علاوه بر این که میدانند و باور دارند که حضرت حق توانا است، به قدرت بی انتهای او اعتماد کرده و رفع نیاز خویش را به دست بی نیاز مطلق سپردهاند.(واسع) و بدرجهای از ایمان رسیدهاند که پذیرفته باشند که علم آن عالم حکیم چنان گسترده است که از نیات همه آدمیان آگاهی دارد و او یاور کسانی است که به قصد حفظ عفت و پاکدامنی خود و یا دیگری خطر کرده و مسئولیت پذیری خویش را ثابت کرده است.(علیم)
نور آیه 32
آیت الله مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج 14،ص 457
شیخ حر عاملی،وسائل الشیعه، ج22، ص7
کلینی،اصول کافی، ج 5،ص331
شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج 20، ص 45، ح 24991
کنزالعمال،ج16،ص442،ح453372
موسسه خانه مهر اصفهان
خیابان مسجد سید ابتدای کوچه شماره 23 پلاک 8
شماره تماس 03133360007 و 03133385545
خانم احمدیان